Badania włączające. Potencjał i ograniczenia w kontekście dotychczasowych doświadczeń

Abstrakt

Przedmiotem artykułu jest analiza wybranych zagadnień dotyczących badań włączających z udziałem osób z niepełnosprawnością intelektualną. Badania te, o dość długiej tradycji w niektórych krajach, dostarczać mogą sposobności do podejmowania cenionych społecznie ról, jak rola współbadacza, ponadto służą rozwiązywaniu problemów istotnych dla szeroko rozumianej jakości życia i integracji osób z niepełnosprawnością intelektualną. W wielu przypadkach projekty inkluzyjne były podejmowane przy współudziale organizacji self-adwokackich. Osoby z niepełnosprawnością intelektualną wypełniają w ich ramach wielorakie role i zadania ważkie dla realizacji procesu badawczego. Zgromadzone doświadczenia prowokują do podejmowania w literaturze przedmiotu dyskusji nad statusem tych badań, ich znaczeniem indywidualnym i społecznym, podstawami metodologicznymi oraz teoretycznymi. W artykule odwołano się do tych dyskusji, analizując wskazane kwestie na podstawie wybranych projektów włączających.