Syndrom wypalenia zawodowego wśród nauczycieli w kontekście doświadczanych przez nich trudności głosowych

Autor

DOI:

https://doi.org/10.31261/LOGOPEDIASILESIANA.2020.09.01

Słowa kluczowe:

wypalenie zawodowe, zaburzenia emisji głosu, głos w zawodzie nauczyciela

Abstrakt

W artykule zaprezentowano wyniki badań nad syndromem wypalenia zawodowego oraz doświadczaniem przez nauczycieli subiektywnych dolegliwości głosowych (n = 112). W postępowaniu badawczym wykorzystano test VHI (Voice Handicap Index) do pomiaru niepełnosprawności głosowej oraz test MBI (Maslach Burnout Inventory) do oceny poziomu wypalenia zawodowego wśród badanych. Zanotowano istotne statystycznie zależności pomiędzy syndromem wypalenia zawodowego (depersonalizacji, emocjonalnego wyczerpania, braku poczucia osiągnięć) a wynikami testu VHI. Doświadczanie syndromu wypalenia zawodowego może mieć związek z nasileniem trudności głosowych u nauczycieli.

Bibliografia

Bassi, I.B., & Assunção, A.A. (2015). Diagnosis of dysphonia among municipal employees: individual and work factors. Journal of Voice, 29, 19–26.

Dunne, P.J, et al. (2019). Burnout in the emergency department: Randomized controlled trial of an attention-based training program. Journal of Integrative Medicine, 17(3), 173–180.

Ferreira de Brito Mota, A., et al. (2019). Voice disorder and burnout syndrome in teachers. Journal of Voice, 33(4), 581.e7–581.e16.

Freudenberger, H.J. (1974). Staff burnout. Journal of Social Issues, 30, 159–165.

Freudenberger, H.J. (1984). Burnout: The high cost of high achievement. New York: Garden City.

Guzy, A. (2019). Wybrane czynniki psychospołeczne a występowanie trudności głosowych wśród nauczycieli. Logopedia Silesiana, 8, 274–297.

Jałowska, M. (2012). Ocena realizacji postępowania profilaktycznego i diagnostyczno-leczniczego u nauczycieli w ramach programu „Chroń swój głos” na materiale Wielkopolskiego Centrum Medycyny Pracy w latach 2007–2011 [PhD thesis]. Care of sciences dr hab. B. Wiskirska-Woźnica. Poznań: Uniwersytet Medyczny w Poznaniu.

Kirenko, J., & Zubrzycka-Maciąg, T. (2011). Współczesny nauczyciel. Studium wypalenia zawodowego. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Kocór, M. (2010). Szkoła i nauczyciel a syndrom wypalenia zawodowego. Rzeszów: Mitel.

Kwieciński, Z. (1992). Socjopatologia edukacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Mańkowska, B. (2016). Wypalenie zawodowe. Źródła, mechanizmy, funkcje. Gdańsk: Harmonia.

Maslach, Ch., & Leiter, M.P. (2011). Prawda o wypaleniu zawodowym. Co robić ze stresem w organizacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Maslach, Ch. (2011). Wypalenie w perspektywie wielowymiarowej (pp. 13–31). In: H. Sęk (ed.), Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Morrow, S.L., & Connor, N.P. (2011). Comparison of voice-use profiles between elementary classroom and music teachers. Journal of Voice, 25(3), 67–72.

Nalaskowski, A. (1997). Nauczyciele z prowincji u progu reformy edukacji. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Pasikowski, T. (2004). Polska adaptacja kwestionariusza Maslach Burnout Inventory. In: H. Sęk (ed.). Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie (pp. 135–140). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Pines, A.M. (1993). Burnout: An existential perspective. In: W.B. Schaufeli, Ch. Maslach, T. Marek (eds.), Professional burnout: Recent developments in theory and research (pp. 33–51). Washington, DC: Taylor & Francis.

Preciado, J., Perez, C., Calzada, M., & Preciado, P. (2005). Function vocal examination and acoustic analysis of 905 teaching staff of La Rioja, Spain. Otorrinolaringológica Española, 56(6), 261–271.

Rzepa, M. (2010). Choroby zawodowe narządu głosu wśród nauczycieli. Nauczyciel i Szkoła, 3(48), 141–153.

Sas-Nowosielski, K., & Kowalczyk, A. (2019). The self-efficacy of physical education teachers and burnout in the teaching profession. The New Educational Review, 58(4), 179–188.

Sekułowicz, M. (2005). Nauczyciele szkolnictwa specjalnego wobec zagrożenia wypaleniem zawodowym. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP.

Sęk, H. (ed.) (2011). Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie. Warszawa. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Smith, E., Lemke, J., Taylor, M., Kirchner, H.L., & Hoffman, H. (1998). Frequency of voice problems among teachers and other occupations. Journal of Voice, 12(4), 480–488.

Smith E., Gray, S.D., Dove, H., Kirchner, L., & Heras, H. (1999). Frequency and effects of teachers’ voice problems. Journal Voice, 13(4), 484–489.

Stanek, K.M. (2016). Wypalenie zawodowe pracowników socjalnych. Stan i uwarunkowania w aspekcie pracy zawodowej. Katowice: Wydaw. Naukowe „Śląsk”.

Steuden, S., & Okła, W. (1998). Tymczasowy podręcznik do Skali Wypalenia Sił-SWS. Wydanie eksperymentalne. Lublin: Wydaw. Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Synal, J., Szempruch, J. (2017). Od zapału do wypalenia? Funkcjonowanie nauczycieli w codzienności szkolnej. Kielce: Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego.

Śliwińska-Kowalska, M., Pyżalski, J., Niebudek-Bogusz, E., & Merecz, D. (2004). Obciążenia psychofizyczne w zawodzie nauczyciela i ich wpływ na zdrowie. Łódź: Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera.

Tucholska, S. (2009). Wypalenie zawodowe u nauczycieli. Psychologiczna analiza zjawiska i jego osobowościowych uwarunkowań. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Vilkman, E. (2004). Occupational safety and health aspects of voice and speech professions. Folia Phoniatrica, 56(4), 220–253.

Pobrania

Opublikowane

2020-10-21

Jak cytować

Guzy, A. (2020). Syndrom wypalenia zawodowego wśród nauczycieli w kontekście doświadczanych przez nich trudności głosowych. Logopedia Silesiana, (9), 1–26. https://doi.org/10.31261/LOGOPEDIASILESIANA.2020.09.01

Numer

Nr 9 (2020): Logopedia Silesiana nr 9 (9/2020)

Dział

Artykuły

Licencja

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).