Odbiór emocji wyrażonych w prozodii u dzieci z uszkodzonym narządem słuchu
Abstrakt
Reception of Emotions Expressed in the Prosy by Children with Damaged Hearing System
Hearing damage causes difficulties in perception not only of segmented speech components but also of suprasegmental structures. As a result, many functions performed by the prosody of speech, which are important for the understanding and interpretation of language communication, become unavailable to people with impaired hearing. The article presents the results of own research on perception of emotions encoded in the prosody of speech (happiness, sadness and anger) by children with prelingual hearing damage. The obtained results indicate that children’s ability to perceive emotions expressed prosodically is significantly reduced when compared with normal-hearing children’s. Difficulties in this respect increase proportionally to the hearing loss severity.
Key words: prosody, hearing damage, perception of prosodic phenomena
Bibliografia
Bänziger T., Scherer K.R.: The role of intonation in emotional expressions. “Speech Communication” 2005, vol. 46, s. 252−267.
Bousten F.: Prosody: the music of language and speech. “American Speech‑Language‑Hearing Association Leader” 2003, vol. 5, s. 7–9.
Bouvet D.: Mowa dziecka. Wychowanie dwujęzykowe dziecka niesłyszącego. Przeł. R. Gałkowski. Warszawa, WSiP 1996.
Chatterjee M., Peng S.C.: Processing F0 with cochlear implants: modulation frequency discrimination and speech intonation recognition. „Hearing Research” 2008, vol. 235, s. 143–156.
Fuller C. et al.: Gender categorization is abnormal in cochlear‑implant users. “Journal of the Association for Research in Otolaryngology” 2014, vol. 15, s. 1037–1048.
Gaudrain E., Başkent D.: Factors limiting vocal‑tract length discrimination in cochlear implant simulations. “Journal of the Acoustic Society of America” 2015, vol. 137, no. 3, s. 1298–1308.
Geers A.E. et al.: Interdependence of linguistic and indexical speech perception skills in school‑age children with early cochlear implantation. “Ear and Hearing” 2013, vol. 34, issue 5, s. 562–574.
Gilbers S. et al: Normal‑hearing listeners’ and cochlear implant users’ perception of pitch pues in emotional speech. “i‑Perception” 2015, vol. 6, issue 5, s. 1–19.
Gratier M., Devouche E.: Imitation and Repetition of prosodic contour in vocal interaction at 3 months. “Developmental Psychology” 2011, vol. 47, no. 1, s. 67–76.
Green T. et al: Enhancement of temporal periodicity cues in cochlear implants: effects on prosodic perception and vowel identification. “Journal of the Acoustical Society of America” 2005, vol. 118, no. 1, s. 375–385.
Green T., Faulkner A., Rosen S.: Enhancing temporal cues to voice pitch in continuous interleaved sampling cochlear implants. “Journal of the Acoustical Society of America” 2004, vol. 116, s. 2298–2310.
Hopyan‑Misakyan T.M. et al: Recognition of affective speech prosody and facial affect in deaf children with unilateral right cochlear implants. “Child Neuropsychology” 2009, vol. 15, s. 136–146.
Jassem W.: Podstawy fonetyki akustycznej. Warszawa, PWN 1973.
Kwarciak B.: Początki i podstawowe mechanizmy świadomości metajęzykowej. Kraków, Wydaw. Uniwersytetu Jagiellońskiego 1995.
Luo X., Fu Q.-J., Galvin J.J. III: Vocal Emotion Recognition by Normal‑Hearing Listeners and Cochlear Implant Users. “Trends in Amplification” 2007, vol. 11, no. 4, s. 301–315.
Meister H. et al.: The perception of prosody and speaker gender in normal‑hearing listeners and cochlear implant recipients. “International Journal of Audiology” 2009, vol. 48, s. 38–48.
Moore B.C.J.: Wprowadzenie do psychologii słyszenia. Przeł. A. Sęk, E. Skrodzka. Warszawa, Wydaw. Naukowe PWN 1999.
Most T., Aviner C.: Auditory, visual, and auditory‑visual perception of emotions by individuals with cochlear implants, hearing AIDS, and normal hearing. “Journal of Deaf Studies and Deaf Education” 2009, vol. 14, no. 4, s. 449–464.
Nakata T., Trehub S.E., Kanda Y.: Effect of cochlear implants on children’s perception and production of speech prosody. “Journal of the Acoustical Society of America” 2012, vol. 131, s. 1307–1314.
Pakosz M.: Emotive intonation. Evidence from English. Lublin, Uniwersytet Marii Curie‑Skłodowskiej, Wydział Humanistyczny 1983.
Seidl A., Cristià A.: Developmental changes in the weighting of prosodic cues. “Developmental Science” 2008, vol. 11, no. 4, s. 596–606.
Sobin C., Alpert M.: Emotion in speech: the acoustic attributes of fear, anger, sadness and joy. “Journal of Psycholinguistic Research” 1999, vol. 28, s. 347−365.
Stickney G.S. et al: Cochlear implant speech recognition with speech maskers. “Journal of the Acoustical Society of America” 2004, vol. 116, no. 2, s. 1081–1091.
Van Zyl M., Hanekom J.J.: Perception of vowels and prosody by cochlear implant recipients in noise. “Journal of Communication Disorders” 2013, vol. 46, s. 449–464.
Volkova A. et al: Children with bilateral cochlear implants identify emotion in speech and music. “Cochlear Implants International” 2013, vol. 14, no. 2, s. 80–91.
Wierzchowska B.: Fonetyka i fonologia języka polskiego. Wrocław, Ossolineum 1980.
Wilkinson E.P. et al: Voice conversion in cochlear implantation. “Laryngoscope” 2013, vol. 123, Supplement 3, s. 29–43.
Wysocka M.: Prozodia mowy w percepcji dzieci. Lublin, Wydaw. Uniwersytetu Marii Curie‑Skłodowskiej 2012.
Wysocka M., Mackiewicz L.: Percepcja intonacji u dzieci z uszkodzonym narządem słuchu. „Logopedia” 2016, t. 45, s. 73–89.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
