O przekładzie dygresji i intertekstu na tle „wyrw nieenroicznych”

Autori

##semicolon##

https://doi.org/10.31261/PLS.2024.14.05

##semicolon##

tłumaczenie##common.commaListSeparator## dygresje##common.commaListSeparator## odniesienia intertekstualne##common.commaListSeparator## luki (nie)enroiczne.

Abstrakt

The author examines the reconstruction of digressions and intertextual references comparing the poem Polish Flowers by Julian Tuwim and its Russian translation. She draws attention to numerous “gaps” — omissions visible in the translation. She notes that they are the opposite of “enroic gaps” (the term coined by Henryk Lebiedziński), which made it possible to guess the omitted content (message). Hence, she introduces the term “non-enroic gaps”. As a result, she comes to the conclusion that the digressiveness of the Polish work has been lost in the translation, for which these “gaps” are to blame.

##submission.authorBiography##

##submission.authorWithAffiliation##

ANNA BEDNARCZYK | prof. dr hab., Uniwersytet Łódzki, Kierownik Zakładu Przekładu i Dydaktyki Instytutu Rusycystyki. Zainteresowania badawcze dotyczą szeroko pojętej teorii i praktyki przekładu literackiego, w tym krytyki tłumaczenia. Ostatnia monografia: Medaliony Igora Siewierianina. Wydanie krytyczno-translatologiczne (na tle polskiej recepcji) (2021); najnowsza publikacja naukowa: „Два часа в резервуаре” Iosifa Brodskiego vs. wariant Wiktora Woroszylskiego „Dwie godziny w zbiorniku” jako przykład tłumaczenia elementów intertekstualnych i „intertekstualizowanego” tekstu („Świat i Słowo” 2023, nr 41/42, s. 35—49); ostatnia większa praca translatorska: M. Cwietajewa: Poemat kresu („Tekstualia” 2022, nr 4/71, s. 137—160).

##submission.citations##

Literatura

Balcerzan E.: Poezja polska w latach 1939—1965. Cz. II: Ideologie artystyczne. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1988.

Chłoniewski J.: Słowo wstępne od wydawcy. W: J. Tuwim: Kwiaty polskie. Estymator. 2021. https://www.legimi.pl/ebook-kwiaty-polskie-julian-tuwim,b662683.html [dostęp: 14.09.2023].

Czerwieński B.: Czerwony sztandar. 1881. https://pl.wikisource.org/wiki/Czerwony_sztandar_(Czerwie%C5%84ski,_1920) [dostęp: 14.09.2023].

Głowiński M.: Poetyka Tuwima a polska tradycja literacka. Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1962.

Lebiedziński H.: Przekładoznawstwo ogólne wobec teorii enroi. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1989.

Michałowski P.: Bukiet, wiecheć, ikebana. Uwagi o kompozycji „Kwiatów polskich” Juliana Tuwima. „Teksty Drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja” 1996, nr 6 (42), s. 113—131.

Michałowski P.: Za sztachetami gęstych jambów: o wersyfikacji „Kwiatów polskich” Juliana Tuwima. „Ruch Literacki” 1997, z. 1, s. 55—69.

Michałowski P.: Wstęp. W: J. Tuwim: Kwiaty polskie. Universitas, Kraków 2004, s. 5—62.

Rimbaud A.: Statek pijany. Przeł. Z. Przesmycki. 1892. https://poezja.org/wz/Arthur_Rimbaud/2812/Statek_Pijany [dostęp: 13.09.2023].

Sandauer A.: Kwiaty polskie. „Odrodzenie” 1949, nr 13, s. 4.

Słowacki J.: Beniowski. W: Dzieła Juliusza Słowackiego. T. 3. Księgarnia Polska, Lwów 1894, s. 345—454.

Tuwim J.: Kwiaty polskie. Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, Warszawa 1949.

Tuwim J.: Kwiaty polskie. Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek, Warszawa 1985.

Асеев Н.: Цветы Польши. «Литературная газета», 27.01.1955. https://www.chukfamily.ru/nikolai/biblio-nikolai/statiy/nikolaj-aseev-cvety-polshi [dostęp: 14.09.2023].

Друскин М.: Собрание сочинений в семи томах. Т. V: Русская революционная песня. Редактор-составитель Л.Г. Ковнацкая, комментарии C.В. Подрезова. Издательство «Композитор», Санкт-Петербург 2012.

Пушкин А.: Цыганы. W: idem: Полное собрание сочинений в десяти томах. Т. 4: Поэмы, Сказки. «Наука», Ленинград 1977, s. 151—169.

Тувим Ю.: Цветы Польши. Из поэмы. Перевод. Н. Чуковский. «Новый мир» 1963, № 6, s. 87—92.

Тувим Ю.: Цветы Польши — фрагменты. Перевод. Н. Чуковский. Государственное издательство художественной литературы, Москва 1971.

Червенский Б.: Красное знамя. Перевод. В. Акимов. 1900. http://a-pesni.org/starrev/krznamia.htm [dostęp: 13.09.2023].

Червенский Б.: Красное знамя. Перевод. В. Богораз (Тан). 1900. https://mus-revolution.livejournal.com/2407.html [dostęp: 13.09.2023].

Чуковский К.: Искусство перевода. Academia, Ленинград 1930.

Чуковский К.: Высокое искусство. Государственное издательство художественной литературы, Москва 1941.

Strony internetowe

Mehoffer J.: Róża Saronu. 1923. https://www.luelue.pl/roza-saronu-jozef-mehoffer-reprodukcja.html [dostęp: 13.09.2023].

Rimbaud A.: Le Bateau ivre. 1871. https://fr.wikipedia.org/wiki/Le_Bateau_ivre#/media/Fichier:Le_Bateau_ivre_manuscrit_Verlaine.jpg [dostęp: 13.09.2023].

Weinberg M.: Symfonia nr 8, op. 83 „Kwiaty polskie”. Warszawską Orkiestrą Symfoniczną i Chórem dyryguje A. Wit. https://www.youtube.com/watch?v=2K1CU9i88wE [dostęp: 13.09.2023].

##submission.downloads##

Publikované

2024-08-19