Tokarczuk for everyone. How to adapt literary texts in teaching Polish as a foreign language to low-level students
DOI:
https://doi.org/10.31261/TPDJP.2021.30.04Keywords:
adaptation, Olga Tokarczuk, Polish literature as foreign literature, low-level students learning Polish as a foreign language, teaching materials, Polish language pedagogyAbstract
Elżbieta Koziołkiewicz’s aim in this article is to examine methods of including prose fiction in lessons of Polish as a foreign language offered to low-level students (up to B1 level). In the first part, Koziołkiewicz reviews available didactic materials and theoretical publications devoted to the topic of literature in foreign language teaching. On this basis, she formulates some general rules as regards the criteria for selecting literary texts, namely: the need to use contemporary fiction that is potentially accessible thanks to the inclusion of universal themes and, as far as possible, realities. She goes on to stress the need to adapt the original texts and puts her discussion in the context of other research articles dedicated to this issue. The second part of the article has been devised as a practical guide to adaptation. The text chosen as a sample in this case study is the short story “Pasażer” (“The Passenger”) by Olga Tokarczuk, published in the collection Opowiadania bizarne. Koziołkiewicz shows how the scope of interferences can be limited to necessary changes and highlights the use of internationalisms and synonyms. She points to the benefits of using multiple simplified versions of an original text in class.
References
Antologia bajek, baśni, legend i opowiadań z zadaniami. Wybór i oprac. A. Dunin-Dudkowska, A. Trześniewska-Nowak. Ilustracje na okładce i w tekście K. Wójcik. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2020.
Bednarek J., Swatek A.: Learn Polish Through Stories. Centrum Języków Obcych Inspiration, Wrocław 2018.
Ciesielska-Musameh R.: Literatura w nauczaniu cudzoziemców. Poradnik metodyczny. Część druga: Praca z tekstem literackim na zajęciach językowych. http://docplayer.pl/39455545-Literatura-w-nauczaniu-cudzoziemcow.html [dostęp: 3.02.2021].
Ciesielska-Musameh R., Guziuk-Świca B., Przechodzka G.: Z polskim w świat. Podręcznik do nauki języka polskiego jako obcego. Cz. 1: Poziom B1/B2. Wyd. 3. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2018.
Ciesielska-Musameh R., Guziuk-Świca B., Przechodzka G.: Z polskim w świat. Podręcznik do nauki języka polskiego jako obcego. Cz. 2: Poziom B1/B2. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2019.
Cudak R., Hajduk-Gawron W.: Problematyka adaptacji tekstu w edukacji literackiej cudzoziemców. W: Edukacja polonistyczna jako zobowiązanie: powszechność i elitarność polonistyki. Red. E. Jaskółowa et al., przy współpracy D. Jagodzińskiej i A. Zok-Smoły. T. 1. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2016, s. 603—615.
Cyzman M.: Czego jeszcze nie wiemy o nauczaniu literatury polskiej? Tekst literacki na lekcji języka polskiego jako obcego. „Teraźniejszość — Człowiek — Edukacja” 2011, nr 4, s. 91—101.
Czerkies T.: Literackie lustro kultury. Literatura polska w ćwiczeniach dla obcokrajowców. Poziom B.1.2—C.1. Wydawnictwo Avalon, Kraków 2019.
Czerkies T.: Rozwijanie kompetencji literackiej — teksty prozatorskie na zajęciach języka polskiego jako obcego. W: W poszukiwaniu nowych rozwiązań. Dydaktyka języka polskiego jako obcego u progu XXI wieku. Red. W.T. Miodunka, A. Seretny. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008, s. 255—263.
Czerkies T.: Tekst literacki w nauczaniu języka polskiego jako obcego (z elementami pedagogiki dyskursywnej). Księgarnia Akademicka, Kraków 2012.
Czerkies T.: Wykorzystanie tekstu literackiego na zajęciach języka polskiego jako obcego (motywy i oczekiwania studentów). „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców” 2011, T. 18, s. 113—128. Pobrano z: https://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/bitstream/handle/11089/9287/13-czerkies.pdf?sequence=1&isAllowed=y [11.08.2021].
Czytaj po polsku. T. 1—13. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2003—2020.
Frukacz K.: Reportaż literacki w glottodydaktyce polonistycznej — prolegomena. „Kwartalnik Polonicum” 2018, nr 28/29, s. 33—37.
Góralczyk-Mowczan P., Gaze M.: Błędy w adaptacjach tekstów literackich (na podstawie prac studentów specjalizacji Nauczanie Języka Polskiego jako Obcego). „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców” 2015, T. 22, s. 237—249. https://doi.org/10.18778/0860-6587.22.16.
Hajduk-Gawron W.: Arcydzieła literatury polskiej w praktyce glottodydaktycznej. Zaadaptować czytelnika i tekst. W: Adaptacje. [T.] 1: Język — literatura — sztuka. Red. W. Hajduk‑Gawron, A. Madeja. [Biblioteka Postscriptum Polonistycznego. Nr 3]. Uniwersytet Śląski w Katowicach. Szkoła Języka i Kultury Polskiej. Katedra Międzynarodowych Studiów Polskich—Wydawnictwo Gnome, Katowice 2013, s. 353—365.
Hajduk-Gawron W.: „Czytaj po polsku” — czytanie jako jedna z możliwości poszerzania kompetencji językowych [O serii „Czytaj po polsku”, Katowice 2003, 2004]. „Postscriptum” 2004, nr 1, s. 53—63. Pobrano z: https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Postscriptum/Postscriptumr2004-t-n1(47)/Postscriptum-r2004-t-n1(47)-s53-63/Postscriptum-r2004-t-n1(47)-s53-63.pdf [11.08.2021].
Hajduk-Gawron W.: Lektura obowiązkowa i co ponadto? O obecności i nieobecności literatury polskiej poza krajem. W: Literatura polska w świecie. Zagadnienia recepcji i odbioru. Red. R. Cudak. Wydawnictwo Gnome, Katowice 2006, s. 27—34.
Hajduk-Gawron W.: Przekłady literatury polskiej a dobór tekstów literackich w nauczaniu cudzoziemców. W: Sztuka czy rzemiosło? Nauczyć Polski i polskiego. Red. A. Achtelik, J. Tambor. Wyd. 2. Gnome — Wydawnictwa Naukowe i Artystyczne, Katowice 2009, s. 153—161.
Hiszpańska M.: Ola. Czytanka do nauki polskiego dla cudzoziemców na poziomie A2—B1. Studio Anatta, Warszawa 2019.
Jaskółowa E.: Poezja w nauczaniu języka polskiego jako obcego. W: Sztuka czy rzemiosło? Nauczyć Polski i polskiego. Red. A. Achtelik, J. Tambor. Wyd. 2. Gnome — Wydawnictwa Naukowe i Artystyczne, Katowice 2009, s. 125—140.
Jędryka B.K.: Walizka. Wydawnictwo Polish Point — Translator, Warszawa 2016.
Kubicka E., Cyzman M.: Seria „Czytaj po polsku”. Ikony literatury polskiej? W: Nowe perspektywy w nauczaniu języka polskiego jako obcego. 3. Red. E. Kubicka, A. Walkiewicz. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2015, s. 173—191.
Literatura i glottodydaktyka w praktyce. Tekst literacki w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Red. A. Kwiatkowska, M. Válkova Maciejewska. Współpraca: K. Tyrakowska, I. Skrzypczak. Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Poznań 2018.
Miodunka W. et al.: Nauczanie i promocja języka polskiego w świecie. Diagnoza, stan, perspektywy. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2018.
Próchniak W.: Klucz do wierszy. Poezja w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Wydawnictwo KUL, Lublin 2012.
Seretny A.: Tekst literacki w dydaktyce języka polskiego jako obcego. Między percepcją a recepcją dzieła. W: Literatura polska w świecie. Zagadnienia recepcji i odbioru. Red. R. Cudak. Wydawnictwo Gnome, Katowice 2006, s. 292—306.
Stelmach A.: Czytaj krok po kroku. Proste historie. [T.] 1—3. Glossa, Polish Language School, Kraków 2018—2019.
Szałasta-Rogowska B.: Tekst literacki i malarski w nauczaniu cudzoziemców. Sposoby pracy na zajęciach lektoratowych. W: Sztuka czy rzemiosło? Nauczyć Polski i polskiego. Red. A. Achtelik, J. Tambor. Wyd. 2. Gnome — Wydawnictwa Naukowe i Artystyczne, Katowice 2009, s. 141—152.
Świstowska M.: Obecność tekstów prozy polskiej po 1989 r. w nauczaniu języka polskiego jako obcego — realia, potrzeby, problem wyboru. „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców” 2010, T. 17, s. 425—432. Pobrano z: https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Acta_Universitatis_Lodziensis_Ksztalcenie_Polonistyczne_Cudzoziemcow/Acta_Universitatis_Lodziensis_Ksztalcenie_Polonistyczne_Cudzoziemcow-r2010-t17/Acta_Universitatis_Lodziensis_Ksztalcenie_Polonistyczne_Cudzoziemcow-r2010-t17-s425-432/Acta_Universitatis_Lodziensis_Ksztalcenie_Polonistyczne_Cudzoziemcow-r2010-t17-s425-432.pdf [11.08.2021].
Tanuszewska L.: Polskość czy światowość jako problemy przekładowe „Biegunów” Olgi Tokarczuk. W: Literatura polska w świecie. T. 5: Mapowanie, opisy, interpretacje. Red. R. Cudak. Uniwersytet Śląski—Wydawnictwo Gnome, Katowice 2014, s. 131—138.
Tokarczuk O.: Pasażer. W: Eadem: Opowiadania bizarne. Wydawnictwo Literackie, Kraków 2018, s. 5—9.
Tsai N.: Czarno na białym. Poezja konkretna na zajęciach językowych. „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców” 2013, T. 20, s. 329—338. Pobrano z: https://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/handle/11089/4472 [11.08.2021].
Tsai N.: Utwór poetycki jako tekst glottodydaktyczny. Uniwersytet Łódzki. Wydział Filologiczny. Katedra Lingwistyki Stosowanej i Kulturowej. Łódź 2012. Niepublikowana rozprawa doktorska. Turek W.P.: Utwory prozaiczne Sławomira Mrożka jako teksty wykorzystywane w nauczaniu gramatyki, stylistyki i kultury języka polskiego jako obcego. „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców” 2010, T. 17, s. 433—438. Pobrano z: https://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/handle/11089/9604 [11.08.2021].
Wacławek M.: Od adaptacji do spektaklu na motywach dzieła — z doświadczeń glottodydaktycznych. „Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska. Sectio N — Educatio Nova” 2020, vol. 5, s. 409—425. https://doi.org/10.17951/en.2020.5.409-425.
Zarych E.: Język kluczem do kraju. Język polski dla obcokrajowców. Poziom C1/C2. Nowela — Portal romanisty, Poznań 2018.
Zarych E.: Przejdź na wyższy poziom. Język polski dla obcokrajowców. Poziom B2/C1. Wydawnictwo Nowela, Poznań 2014.
Żeromski S.: Siłaczka. Rozdziobią nas kruki, wrony… [Opowiedziała i oprac. A. Szol. Red. nauk. R. Cudak, W. Hajduk-Gawron, J. Tambor]. Wyd. 3. [Czytaj po polsku. T. 4]. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2013.
Žák-Caplot K.: Legendy Starego Miasta w Warszawie. Wybór tekstów do nauki języka polskiego jako obcego z ćwiczeniami. Muzeum Warszawy, Warszawa 2019.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.
