Literary backwoods – on ecopoetics and active reading

About eco-poetics and active reading

Authors

DOI:

https://doi.org/10.31261/TPDJP.2022.31.17

Keywords:

ecopoetics, poetry, anthropocene, critical reading, reading strategy in education

Abstract

The contemporary humanities are facing another crisis and need to take up a significant task – through education and critical reading of texts, the humanities have to clarify not only the understanding of such categories as anthropocene, capitalocene, and ecopoetics, or ecocriticism, but also create an active change in thinking and acting. The present article is an attempt at undertaking those challenges by reading into the above-mentioned threads in contemporary literature and trying to propose solutions that would make students sensitive to the content of nature. I discuss reading strategies and interpretation models that include such mechanism of reading literary texts in which ecologically engaged literature influences the perception and understanding of the world around us, thereby becoming literature participating in social processes.

Author Biography

Magdalena Piotrowska-Grot, University of Silesia in Katowice

Magdalena Piotrowska-Grot – holds a PhD in literary studies and is a literary critic. She writes reviews (published among others in ArtPapier, Opcje [Options], and Twórczość [Creative Output]), articles (published in multi-author publications and scholarly journals, among others in Forum Poetyki [The Poetics Forum] and Poznańskie Studia Polonistyczne [The Poznań Polish Studies]) as well as two books of her singular authorship: W głąb. Szkice o współczesnej poezji Śląska i Zagłębia [Downwards: On the Contemporary Poetry of Silesia and the Dąbrowa Basin] and Przemeblowanie (w) wieczności. Wizje zaświatów w polskiej poezji współczesnej [Refurnishing (in) the Eternity. Visions of the Underworld in Contemporary Polish Poetry]. She
edits the Prezentacje section of the cultural online bi-weekly ArtPapier, in addition to being the secretary of the said bi-weekly’s editorial office. Her research interests include contemporary Polish poetry, the category of social engagement, spatial turn in literature, and Jewish literature and culture. As a coordinator of the Centre for Didactics at the Open University, University of Silesia in Katowice, she focuses on innovation in both academic and school didactics. In the afternoons, during strolls in canine company, she reflects on her recent readings.

References

Balcerzan E., 1978, Strategie i czytelnicy, „Teksty. Teoria literatury, krytyka, interpretacja”, nr 1 (37), s. 1–16.

Bińczyk E., 2018a, Idea wspaniałego antropocenu: wrogie przejęcie czy antropodycea?, „Prace Kulturoznawcze”, T. 22, nr 1–2: Klimat kultury, s. 31–44, https://doi.org/10.19195/0860-6668.22.1-2.3.

Bińczyk E., 2018b, Epoka człowieka. Retoryka i marazm antropocenu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Bourdieu P., Passeron J.C., 2006, Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania, przeł. E. Neyman, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Budnik A., 2021, Przed burzą, „Czas Kultury”, nr 5, https://czaskultury.pl/artykul/przed-burza/ [dostęp: 30.03.2022].

Calarco M., 2022, Zoografie. Kwestia zwierzęca od Heideggera do Derridy, przekł. P. Sadzik, P. Szaj, Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu, Poznań.

Czapliński P., 2012, Literatura i życie. Perspektywa biopoetyki, w: Teoria – literatura – życie. Praktykowanie teorii w humanistyce współczesnej, red. A. Legeżyńska, R. Nycz, Instytut Badań Literackich, Warszawa, s. 63–95.

Eagleton T., 2014, Jak czytać literaturę, przeł. A. Kunicka, Aletheia, Warszawa.

Głowiński M., 1964, Leśmian, czyli poeta jako człowiek pierwotny, „Pamiętnik Literacki”, nr 55, s. 385–417.

Głowiński M., 1998, Zaświat przedstawiony. Szkice o poezji Bolesława Leśmiana, Universitas, Kraków.

Gurowska M., Rosińska M., Szydłowska A., 2020, ZOEpolis. Budując wspólnotę ludzko-nie-ludzką, Fundacja Bęc Zmiana, Warszawa.

Lebda M., 2020, Sprawy ziemi, Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu, Poznań.

Lebda M., 2021, Mer de Glace, Warstwy, Wrocław.

Leśmian B., 2010, Poezje zebrane, oprac. J. Trznadel, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.

Miłosz C., 2011, Wiersze wszystkie, Wydawnictwo Znak, Kraków.

Moore J.W., 2021, Antropocen czy kapitałocen? Natura, historia i kryzys kapitalizmu, przeł. K. Hoffmann, P. Szaj, W. Szwebs, Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu, Poznań.

Nycz R., 2012, Poetyka doświadczenia. Teoria – nowoczesność – literatura, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN, Warszawa.

Rembowska-Płuciennik M., 2015, Emocje w odbiorze literatury – perspektywy kognitywistyczne, w: Kultura afektu – afekty w kulturze. Humanistyka po zwrocie afektywnym, red. R. Nycz, A. Łebkowska, A. Dauksza, Instytut Badań Literackich, Kraków, s. 563–575.

Sławek T., 2011, Zwierzę, człowiek i wspólnota losu. O wężach, drozdach i tym, co jest nami, w: Zwierzęta i ludzie, red. J. Kurek, K. Maliszewski, Miejski Dom Kultury „Batory” w Chorzowie, Chorzów, s. 19–30.

Sławek T., 2020, Śladem zwierząt. O dochodzeniu do siebie, Fundacja Terytoria Książki, Gdańsk.

Słowik D., 2021, Ślady, dziury, działki, „Znak”, nr 12, s. 30–35.

Szaj P., 2017, Śledzenie (śladów) sensu. Tekst i lektura w hermeneutyce ponowoczesnej, „Forum Poetyki”, nr 8–9, s. 80–93.

Szaj P., 2021, Czas, który wypadł z ram. Antropocen i ekokrytyczna lektura tekstów literackich, „Forum Poetyki”, nr 24, s. 6–23.

Szamot S., 2021, Leśne donaty, Pismo, 3.08.2021, https://magazynpismo.pl/kultura/poezja/sara-szamot-lesne-donaty/ [dostęp: 22.03.2022].

Szawerna-Dyrszka A., 2011, Leśne tropy Czesława Miłosza, „Postscriptum Polonistyczne”, nr 7, s. 53–62, pobrano z: https://journals.us.edu.pl/index.php/PPol/article/view/10747 [2.11.2022].

Śniedziewska M., 2018, Miłosz i ptaki, „Teksty Drugie”, nr 2, s. 235–254, https://doi.org/10.18318/td.2018.2.15.

Zabużko O., 2022, Planeta piołun, przeł. K. Kotyńska, J. Majewska, A. Łazar, Wydawnictwo Agora, Warszawa.

Zajączkowska U., 2017, Minimum, Wrocławskie Wydawnictwo Warstwy, Wrocław.

Published

2022-12-28

How to Cite

Piotrowska-Grot, M. (2022). Literary backwoods – on ecopoetics and active reading: About eco-poetics and active reading. Z Teorii I Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego, 31, 1–20. https://doi.org/10.31261/TPDJP.2022.31.17

Issue

Section

Literary and Cultural Education