Discussing Relations: a Handful of Reflections on Psychoanalytic Inspirations in the Methodology of Polish
DOI:
https://doi.org/10.31261/PiL.2023.05.02Keywords:
psychoanalysis, child development, methodology of teaching Polish literatureAbstract
Jan Zdunik discusses psychoanalytic theories of development put forth by D. W. Winnicott and W. R. Bion and enquires whether it is possible to use psychoanalytic insights in the development of the methodology of Polish, and in particular in redefining the methods of teaching Polish literature. For this purpose, Zdunik introduces four concepts: holding, reverie, potential space, and mirroring. When critically examining the most important approaches to the methodology of Polish, he suggests broadening its scope by including the insights of British psychoanalysts. Next, he puts forth some practical guidelines for teachers and points to methods that could be useful in Polish literature lessons. In the conclusions, Zdunik considers the possibilities of making changes in the existing methodology and the scope of their implementation.
References
Bałus W., 2008, Do granic możliwości. O portretach zdwojonych Stanisława Wyspiańskiego, „Przestrzenie Teorii”, nr 9, s. 19–28, https://doi.org/10.14746/pt.2008.9.2.
Bielik-Robson A., 2000, Wolność: spełniona zależność. Psychoanalityczna wykładnia pojęcia uwarunkowania, „Przegląd Filozoficzny”, nr 3 (35), s. 93–107.
Bion W.R., 2011, Uczenie się na podstawie doświadczenia, przeł. D. Golec, ze wstępem M. Łapińskiego, Oficyna Ingenium, Warszawa.
Bowbly J., 2016, Przywiązanie, przeł. M. Polaszewska-Nicke, wyd. 1., 1. dodr., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Chrobak M., 2011, Między baśnią a mitem. „W pustyni i w puszczy” Henryka Sienkiewicza z perspektywy krytyki tematycznej, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria”, z. 11, s. 139–151.
Cichoń A., 2004, W kręgu zagadnień literatury kolonialnej – „W pustyni i w puszczy” Henryka Sienkiewicza „ER(R)GO. Teoria – Literatura – Kultura”, z. 8, s. 91–108, pobrano z: https://www.journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/2329 [26.11.2023].
Dziaczkowska L., 2020, Autentyczność i pasja nauczyciela jako uwarunkowania rozwoju ucznia. Pedeutologiczne inspiracje płynące z biografii Anny Nagórskiej (1882–1963), „Roczniki Pedagogiczne”, nr 2, s. 35–49, https://doi.org/10.18290/rped20122-4.
Furmaniak K., Olkowska A., 2019, Popkultura i media społecznościowe w nauczaniu języka, „Języki Obce w Szkole”, nr 4, s. 67–71.
Galli J., 2017, Terapeuta, pacjentka i milczenie. Zjawisko milczenia z perspektywy psychoanalitycznej „Psychoterapia”, nr 4, s. 17–28.
Hymans S., 2012, The School as Holding Environment, „Journal of Infant, Child, and Adolescent Psychotherapy”, vol. 11, s. 205–216, https://doi.org/10.1080/15289168.2012.700793.
Jacobs M., 2007, Donald W. Winnicott, przeł. A. Czownicka, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Janus-Sitarz A., 2009, Przyjemność i odpowiedzialność w lekturze. O praktykach czytania literatury w szkole. Konstatacje, oceny, propozycje, Universitas, Kraków.
Jeziorański M., 2022, Milcząca obecność ciszy w refleksji pedagogicznej, „Ateneum Kapłańskie”, z. 2, s. 262–273.
Kostrzewa N., 2021, W gabinecie luster, WunderBlock. Psychoanaliza i filozofia, 10.05.2021, https://wunderblock.pl/blog/w-gabinecie-luster/ [dostęp: 26.11.2023].
Kościerzyńska J. i in., 2017, Nowe „Słowa na start”. Podręcznik do języka polskiego dla klasy 7 szkoły podstawowej, Nowa Era, Warszawa.
Kulig A., 2016, Z sieci do zeszytu. Media społecznościowe w pracy ze szkolną lekturą, w: Edukacja polonistyczna jako zobowiązanie. Powszechność i elitarność polonistyki, red. E. Jaskółowa i in., T. 2, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 297–310.
Kulig-Kozłowska A., 2017, Facebook w ławce szkolnej. Media społecznościowe a edukacja polonistyczna, Universitas, Kraków.
Levy E., Campbell K.J., 2000, D.W. Winnicott in the Literature Classroom, „Teaching English in the Two Year College”, vol. 27, issue 3, s. 320–328.
Łodej-Sobańska W., 2013, Grupa – obiekt pomieszczany i pomieszczający, w: Myślenie grupowo-analityczne w praktyce klinicznej. Materiały wybrane z konferencji Instytutu Analizy Grupowej „Rasztów” z lat 2004–2012, przekł. P. Wieczorek i in., red. M. Sosnowska, A. Jastrzębska, E. Fira-Kremba, Oficyna Ingenium, Warszawa, s. 125–140.
McCabe M., 2011, Jung and Winnicott in the Classroom: Holding, Mirroring, Potential Space and the Self, w: Teaching Jung, AAR Teaching Religious Studies Series, eds. K. Bulkeley, W. Clodagh, online ed., Oxford Academic, 22 Sept., https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199735426.003.0015.
Miłosz C., 2015, Wiersze wszystkie, Wydawnictwo Znak, Kraków.
Myrdzik B., 2006, Zrozumieć siebie i świat. Szkice i studia o edukacji polonistycznej, Wydawnictwo UCMS, Lublin.
Myrdzik B., 2017, O niektórych konsekwencjach zwrotu afektywnego w badaniach kulturowych, „Educatio Nova”, vol. 2, s. 115–128.
Nalaskowski A., 2002, Przestrzenie i miejsca szkoły, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Nosek A., 2002, Macierzyństwo w twórczości Stanisława Wyspiańskiego, w: Wiek kobiet w literaturze, red. J. Zacharska, M. Kochanowski, Trans Humana, Białystok, s. 215–220.
Ogden T.H., 1992, Potential Space, w: Tenże, The Matrix of The Mind. Object Relations and The Psychoanalytic Dialogue, Karnac Books, London, s. 203–232.
Ogden T.H., 2011, O trzymaniu i pomieszczaniu, byciu i śnieniu, w: Tenże, Sztuka psychoanalizy. Śnienie niewyśnionych snów i urwanych krzyków, przekł. D. Golec, L. Kalita, Warszawa, s. 129–147.
Olearczyk T., 2014, Cisza w teorii i praktyce pedagogicznej. Obraz interdyscyplinarny, w: Cisza w teorii i praktyce. Obraz interdyscyplinarny, red. T. Olearczyk, Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne – Oficyna Wydawnicza AFM–Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Kraków, s. 24–50.
Olearczyk T., 2016, Cisza w edukacji szkolnej, Oficyna Wydawnicza AFM–Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Kraków.
Pistiner de Cortiñas L., 2018, Uczenie się na podstawie doświadczenia – funkcja alfa i zamyślenie, w: Tenże, O rozwoju umysłu. Idee Biona i przekształcenia w psychoanalitycznej praktyce klinicznej, przeł. D. Golec, Oficyna Ingenium, Warszawa, s. 141–158.
Rusek M., 2019, „Archiwum” i „repertuar”. Kłopoty z klasyką w szkole podstawowej, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia”, vol. 10 (285), s. 134–143.
Strojnowski J., 1995, Interakcyjne koncepcje tworzenia się jaźni u dziecka, „Roczniki Filozoficzne”, z. 4, s. 61–74.
Szpak M., 2014, Rozwój symbolizacji. Wybrane perspektywy psychoanalityczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Śliwerski B., 2021, Krytyka systemu klasowo-lekcyjnego, w: B. Śliwerski, M. Paluch, Uwolnić szkołę od systemu klasowo-lekcyjnego, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków, s. 35–88.
Umerle T., 2011, „Dar” Czesława Miłosza w kontekście filozofii daru Jacques’a Derridy, „Przestrzenie Teorii”, nr 15, s. 95–110, https://doi.org/10.14746/pt.2011.15.5.
Węc K., 2007, Psychoanaliza w dyskursie edukacyjnym. Radykalność humanistyczna teorii i praktyki pedagogicznej. Konteksty nie tylko Lacanowskie, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
Winnicott D., 2011a, Lustrzana rola matki i rodziny w rozwoju dziecka, w: Tenże, Zabawa a rzeczywistość, przeł. A. Czownicka, Wydawnictwo Imago, Gdańsk, s. 153–161.
Winnicott D., 2011b, Miejsce doświadczeń związanych z kulturą, w: Tenże, Zabawa a rzeczywistość, przeł. A. Czownicka, Wydawnictwo Imago, Gdańsk, s. 133–144.
Winnicott D., 2011c, Miejsce, w którym żyjemy, w: Tenże, Zabawa a rzeczywistość, przeł. A. Czownicka, Wydawnictwo Imago, Gdańsk, s. 145–152.
Winnicott D., 2011d, Obiekty przejściowe i zjawiska przejściowe, w: Tenże, Zabawa a rzeczywistość, przeł. A. Czownicka, Wydawnictwo Imago, Gdańsk, s. 21–50.
Winnicott D., 2015, Pojęcie fałszywego self, w: Tenże, Dom jest punktem wyjścia. Eseje psychoanalityczne. Jednostka – rodzina – społeczeństwo, przeł. A. Czownicka, Wydawnictwo Imago, Gdańsk, s. 64–69.
Winnicott D., 2018, Teoria relacji dziecko – niemowlę, w: Tenże, Procesy dojrzewania i sprzyjające środowisko. Badania nad teorią rozwoju emocjonalnego, przekł. A. Czownicka, Wydawnictwo Imago, Gdańsk, s. 42–64.
Wnęk J., 2014, Problem ciszy w refleksji pedagogicznej, w: Cisza w teorii i praktyce. Obraz interdyscyplinarny, red. T. Olearczyk, Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne – Oficyna Wydawnicza AFM–Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Kraków, s. 153–178.
Wójcicka E., 2017, Rola mediów społecznościowych w kształtowaniu kultury czytelniczej nastolatków, „Folia Bibliologica”, vol. 59, s. 135–151.
Zając M., 2021, „Janko Muzykant”. Muzyka i pragnienie, „Konteksty Kultury”, T. 18, z. 4, s. 587–598.
Żółtowski D., 2019, Czytanie emocji i czytanie emocjami w procesie lektury szkolnej, w: Dlaczego szkoła nie ufa emocjom? Dążenia emocjonalne w szkole i na uczelni, red. W. Heller, M. Kaźmierska, M. Wieczorek, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Pedagogiczno-Artystyczny, Poznań–Kalisz, s. 85–94.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.
