Kierunki rozwoju najnowszej literatury dziecięcej w świetle zgłoszeń do Nagrody Żółtej Ciżemki (w roku 2021)

Autor

DOI:

https://doi.org/10.31261/PiL.2022.04.03

Słowa kluczowe:

literatura dla dzieci, Nagroda Żółtej Ciżemki, picturebook, interaktywność, intersemiotyczność

Abstrakt

Autorka omawia tendencje rozwojowe w najnowszej literaturze dla dzieci młodszych w Polsce na podstawie książek zgłoszonych do Nagrody Literackiej Żółtej Ciżemki, którą przyznaje Biblioteka Kraków od 2017 roku. Badaczka podkreśla, że dużą grupę wśród autorów stanowią młodzi, debiutujący twórcy, szczególnie graficy i ilustratorzy. W analizowanych utworach dominuje narracja wizualna nad słowną, forma picturebooka oraz książki-zabawki. Wśród nowych rozwiązań zarówno w narracjach werbalnych, jak i obrazowych wyróżniają się motywy śladów/tropów, nici/kanwy.

Biogram autora

Alicja Baluch - Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

Alicja Baluch - em. profesor Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Zajmuje się poezją dziecięcą jako swoistą szkołą lektury poezji „dorosłej” (Poezja współczesna w szkole podstawowej, 1984), dziecięcym odkrywaniem świata przez lekturę, pograniczem literatury i malarstwa (Dziecko i świat przedstawiony, czyli tajemnice dziecięcej lektury, 1987, wyd. II poszerzone, 1994) oraz zastosowaniem kontekstów mitograficznych do interpretacji polskiej i światowej klasyki literatury dziecięcej (Archetypy literatury dziecięcej, Kraków 1992, wyd. II, 1993). Jest także autorką książek: Ceremonie literackie, a więc obrazy, zabawy i wzorce w utworach dla dzieci (Warszawa—Kraków 1996), Pogaduszki do poduszki. O literaturze dla najmłodszych (Kraków 1996), Czyta, nie czyta… (o dziecku literackim) (Kraków 1998), Uważne czytanie. W kręgu liryki XX wieku (Kraków 2000), Książka jest światem. O literaturze dla małych oraz dla starszych i nastolatków (Kraków 2005), Od form prostych do arcydzieła. Wykłady, prezentacje, notatki, przemyślenia o literaturze dla dzieci i młodzieży (Kraków 2008).

Bibliografia

Literatura

Baluch A., 2008, Od form prostych do arcydzieła. Wykłady, prezentacje, notatki, przemyślenia o literaturze dla dzieci i młodzieży, Kraków.

Cackowska M., Dymel-Trzebiatowska H., Szyłak J., red., 2017, Książka obrazkowa. Wprowadzenie, Poznań.

Cieślikowski J., 1985, Literatura osobna, Waksmund R. (wybór), Warszawa.

Gellner D., 2021, Frania, Pekalski A., ilustr., Warszawa.

Kuncewicz-Jasińska U., Jasiński A., 2021, Wielkie, małe zwierzę, Warszawa.

Kowalczyk-Bednarek J., 2021, Mały Wilczek, Warszawa.

Łupińska H., 2021, Jestem. Filozoficzne pytania, które zadają sobie dzieci, Kraków.

Rusinek M., 2021, Wytrzyszczka, czyli tajemnice nazw miejscowości, Rusinek J., ilustr., Kraków.

Strzałkowska M., 2021, Julka i Szpulka Kościotrupek, Włodarski D. ilustr., Warszawa.

Źródła internetowe

https://julkaszpulka.pl/ [data dostępu: 11.03.2022].

https://asp.katowice.pl/wydarzenia/jestem-wydawnictwo-znak-wydaje-dyplom-absolwentki-asp-w-katowicach.html?fbclid=IwAR2Q_FqHRlU6VKy65ieaI7vQsI-BihR-m_fiFhQUpkVMsgvxLJIOMGBl3L1w [data dostępu: 4.02.2022].

https://www.biblioteka.krakow.pl/nagroda-zoltej-cizemki-o-nagrodzie/ [data dostępu: 4.02.2022].

Pobrania

Opublikowane

2022-10-05

Jak cytować

Baluch, A. (2022). Kierunki rozwoju najnowszej literatury dziecięcej w świetle zgłoszeń do Nagrody Żółtej Ciżemki (w roku 2021). Paidia I Literatura, (4), 1–11. https://doi.org/10.31261/PiL.2022.04.03

Numer

Nr 4 (2022)

Dział

Koniec dzieciństwa, jakie znamy?

Licencja

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).